Σάββατο 6 Νοεμβρίου 2010

Εργαλείο, αλλά όχι μαγική λύση η αναδιάρθρωση

Όλο και περισσότερο έρχεται στο προσκήνιο μια συζήτηση για το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, μια συζήτηση στην οποία, πάντως, δεν μετέχει ο Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου. Ενόψει εκλογών, άλλωστε, θα ήταν πολιτική αυτοκτονία να κάνει κάτι τέτοιο, καθώς η αντιπολίτευση θεωρείται βέβαιο ότι θα ανέβαζε πολύ ψηλά τους τόνους, κατηγορώντας την κυβέρνηση
ότι οδηγεί τη χώρα στη χρεοκοπία.
Αλλά τι είναι η αναδιάρθρωση και τι σημαίνει για την Ελλάδα και την οικονομία της; Στο σημερινό φύλλο της εφημερίδας "Ισοτιμία", αναγράφονται τα εξής ενδιαφέροντα:



Της Κορίνας Σαμάρκου

Η αναδιάρθρωση του χρέους δεν αποτελεί μαγικό ραβδί με το οποίο θα εξαφανιστούν τα δημοσιονομικά προβλήματα της χώρας. Θα μπορούσε όμως να είναι μία λύση ώστε να περιοριστούν οι επιπτώσεις της κρίσης. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ακόμα και εάν επιβληθεί ένα -μεγάλο με βάση τα ιστορικά δεδομένα- haircut της τάξης του 50% στα ελληνικά ομόλογα, η χώρα θα γλιτώσει δημοσιονομική προσαρμογή που αντιστοιχεί μόλις στις 2,7 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ. Πρακτικά, δεν αναιρείται η ανάγκη για τα περισσότερα από τα μέτρα που ήδη λαμβάνονται ή για εκείνα που σχεδιάζονται.

Παρά ταύτα, το τελευταίο διάστημα πυκνώνουν οι φωνές από διάφορους χώρους που ζητούν από τους επενδυτές -στη συγκεκριμένη περίπτωση τις τράπεζες και τα υπόλοιπα χαρτοφυλάκια που τηρούν θέσεις στα ελληνικά ομόλογα- να επωμιστούν ένα μέρος από το βάρος που συνεπάγεται η ελληνική προσπάθεια για την έξοδο από την κρίση. Γιατί μόνο έτσι εκτιμάται ότι μπορεί να διαρραγεί ο φαύλος κύκλος στον οποίο καταδικάζει την ελληνική οικονομία το τεράστιο χρέος και το δυσβάσταχτο κόστος εξυπηρέτησής του.

«Μια ελεγχόμενη χρεοκοπία, στο πρότυπο εκείνων που όλη την ώρα σχεδιάζει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα. Δεν έχει νόημα να σπρώχνουμε τη χώρα πιο βαθιά στο σπιράλ του χρέους, το οποίο θα αυξηθεί από το 115% του ΑΕΠ στο ξεκίνημα της ‘διάσωσης’ στο 150% στο τέλος της δοκιμασίας», έγραψε στην Telegraph ο γνωστός σχολιαστής Ambrose Evans-Pritchard. «Οι Έλληνες πολίτες υφίστανται τον πόνο της λιτότητας με ψευδή προσχήματα, χωρίς να τους δίνουν τη γιατρειά που θα τους ανακουφίσει από το χρέος. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για διάσωση των επενδυτών», διαπίστωσε.

Αυτή είναι και η λογική που διέπει τη διαδικασία ελεγχόμενης χρεοκοπίας που επιδιώκει να περάσει η Γερμανία. Στόχος της Γερμανίας είναι να αναγκάσει τους επενδυτές να μοιραστούν το βάρος της διάσωσης των καταχρεωμένων χωρών, αφού με βάση το σημερινό μοντέλο το κόστος αυτό επιβαρύνει μόνο το δημόσιο τομέα (τις κυβερνήσεις, την Ε.Ε. και το ΔΝΤ). «Η νομισματική ένωση δεν σχεδιάστηκε για να πλουτίζουν οι κερδοσκόποι», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Wolfgang Schaeuble.

Τα μοντέλα υπαγορεύουν διαγραφή του 35% του χρέους

Το καλύτερο που έχει να κάνει η Ελλάδα είναι να περιμένει. Αυτή είναι η συμβουλή που δίνουν οι οικονομολόγοι της Barclays Capital, επισημαίνοντας ότι η λύση της αναδιάρθρωσης του χρέους θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί μόνο εφόσον όλες οι άλλες επιλογές έχουν εξαντληθεί. Εξάλλου, όπως εξηγούν, ο χρόνος που περνά λειτουργεί ευνοϊκά για τη χώρα, αφού όσο προχωρεί το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής και διαρθρωτικών αλλαγών, τόσο «φιλικότεροι» προς τις αγορές γίνονται οι όροι της αναδιάρθρωσης που θα πρέπει να επιδιώξει η Αθήνα.

Οι αναλυτές της Barclays, Antonio Garcia Pascual και Piero Ghezzi υπολογίζουν σήμερα ότι για να σταθεροποιηθεί η αναλογία χρέους/ΑΕΠ, έστω και σε συνθήκες χαμηλής ανάπτυξης, θα πρέπει να διαγραφεί περίπου το 25% από το εκτιμώμενο χρέος του 2014. Εάν αυτό συμβεί (εάν δηλαδή επιβληθεί haircut της τάξης του 25% στα ομόλογα), τότε το χρέος του 2014 θα διαμορφωθεί στο 118% και θα έχει επιστρέψει στα υγιή επίπεδα του 60% έως το 2050.

Βέβαια, οι δύο αναλυτές εκτιμούν ότι στην περίπτωση που η Αθήνα καταφύγει στη λύση της αναδιάρθρωσης του χρέους, θα πρέπει να επιδιώξει μεγαλύτερο haircut, ώστε να είναι σίγουρη ότι η διαδικασία θα είναι αποτελεσματική. Συγκεκριμένα, υπολογίζουν ότι θα ήταν ασφαλέστερο να διαγραφεί περίπου το 35% του χρέους, καθώς έτσι η αναλογία χρέους/ΑΕΠ θα πέσει περίπου στο 100% το 2014 και θα έχει υποχωρήσει κάτω από το 60% έως το 2050, ακόμα και εάν η ανάπτυξη αποδειχτεί πολύ χαμηλή στο επόμενο διάστημα.

Μόνο ήπια haircuts αντέχουν οι τράπεζες

Οι περισσότερες ελληνικές τράπεζες έχουν τις αντοχές ώστε να αντιμετωπίσουν μια πιθανή αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους και τις ζημιές που αυτή θα προκαλέσει στα χαρτοφυλάκια των ομολόγων τους, ακόμα και χωρίς να χρειαστεί να προχωρήσουν σε αυξήσεις κεφαλαίου. Με την προϋπόθεση βέβαια ότι η αναδιάρθρωση του χρέους θα είναι ήπια, με haircuts αρκετά χαμηλότερα του 50%.

Η Credit Suisse υπέβαλε τις Εθνική Τράπεζα, Alpha Bank, Eurobank, Τρ. Πειραιώς και Τρ. Κύπρου σε ένα κρας τεστ, με την υπόθεση της επιβολής haircut 30% σε όλα τα ελληνικά κρατικά ομόλογα. Όπως διαπίστωσαν οι αναλυτές του οίκου, οι Εθνική, Alpha και Τρ. Κύπρου περνούν το τεστ, η Eurobank περνά εφόσον καταφέρει να ενισχύσει τα κεφάλαιά της μέσω της σχεδιαζόμενης πώλησης της πολωνικής θυγατρικής της, ενώ η Τράπεζα Πειραιώς θα πρέπει να προχωρήσει σε αύξηση κεφαλαίου κατά 750 εκατ. ευρώ.

Ο ίδιος οίκος, ωστόσο, είχε υπολογίσει παλαιότερα ότι εάν επιβληθεί haircut της τάξης του 50% στα ελληνικά ομόλογα, τότε ο ελληνικός τραπεζικός κλάδος θα χρειαστεί συνολικά 22 δισ. ευρώ νέα κεφάλαια. Μ’ αυτό το σενάριο, ακόμα και εάν χρησιμοποιηθούν τα 10 δισ. ευρώ που είναι διαθέσιμα μέσω του fund χρηματοοικονομικής σταθερότητας, εκτιμάται ότι ο ελληνικός τραπεζικός κλάδος θα κρατικοποιηθεί μερικώς ή ακόμα και εξ ολοκλήρου, αφού το Δημόσιο θα βρεθεί να έχει πλειοψηφική συμμετοχή στις τράπεζες.

Από την πλευρά της, η Fitch υπολογίζει ότι με τα σημερινά δεδομένα οι τέσσερις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες μπορούν να αντέξουν haircut της τάξης του 10% στα χαρτοφυλάκια ομολόγων τους. Εάν στο πλαίσιο μιας συμφωνίας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους αναγκαστούν να εγγράψουν υψηλότερες ζημιές, όπως π.χ. της τάξης του 20%, αυτό θα απορροφούσε σημαντικό μέρος των κεφαλαίων τους, όπως το 41% στην περίπτωση της Εθνικής και το 48% της Πειραιώς. Σε κάθε περίπτωση, η Alpha Bank θεωρείται ο πιο ανθεκτικός από τους μεγάλους παίκτες του κλάδου απέναντι στο ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης, καθώς διαθέτει μικρό χαρτοφυλάκιο ομολόγων. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Fitch, ακόμα και ένα haircut 50% θα απορροφούσε περίπου το 40% των κεφαλαίων της τράπεζας.

Η Barclays Capital υπολογίζει ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα διαθέτει ένα μαξιλάρι 24 δισ. ευρώ για να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις στα χαρτοφυλάκια των ομολόγων, πέραν των 10 δισ. που μπορεί να χορηγήσει το fund χρηματοοικονομικής σταθερότητας

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου